İş kurarken ortaklardan birinin sermayesine teminat istemesi caiz midir?
SORU:
Bir arkadaşım aile efradıyla birlikte kârlı bir işe girdi. 50 bin lira gibi ekstra bir paraya ihtiyaçları var. Bankayı devreye sokmak istemiyorlar. Bana şöyle teklifte bulundular: “Geçici olarak (6 ay) seni kâr ortağı yapalım. Aylık yapacağımız kârın yüzde yedisini de sana verelim.” Fakat yaptıkları işin hiç bir aşamasında ben olmayacağım. Bundan dolayı ben verdiğim para kadar teminat vermelerini istedim. Ben diyorum ki “bu işte ben ortak değilim, siz sadece geçici olarak bana kâr ortaklığı teklif ediyorsunuz. Bu ortaklık ölmez kâr ortaklığı şeklinde olsun. Bunun için de sizden vermiş olduğum para kadar teminat alıyorum.” Arkadaşımız da diyor ki “ölmez kâr ortaklığı faize girer. Aldığın kâr kadar da zarara da ortak olursan bu ticaret helal bir ticaret olur.” Siz bu konuda nasıl bir fetva verirsiniz?
Tarih: 14 Ocak 2011
CEVAP:
Birden fazla kişinin belli oranda sermaye koyarak gerçekleştirdikleri ortaklığa sermaye ortaklığı (müşareke) adı verilir. Sermaye ortaklığında zarar, katılımcıların payları oranında olmak zorundadır; kâr ise anlaştıkları oran üzerinden olabilir. Dolayısıyla ortaklıktan söz edebilmek için sermaye ve maktu gelir teminatı olmamalıdır. Bu tür bir teminat, ortaklığı ortadan kaldırır ve caiz olmaz.
Dolayısıyla taraflardan birinin “ben ortak değilim, yalnızca kâra ortak olurum, verdiğim sermayeye de teminat isterim” şeklindeki şartını içeren bir anlaşma yapılamaz. Şayet hiç bir gelir beklemeksizin altı aylığına karşılıksız “karz” verirse bu işlem caiz olur, aksi halde olmaz.
Doç. Dr. Servet Bayındır
Benzer bir soru-cevap için lütfen aşağıdaki linki tıklayınız:
www.fetva.net/yazili-fetvalar/zarara-katlanmadan-sadece-kara-dayali-ortaklik-kurulabilir-mi.html